Polskie owoce wygrały z COVID-19

Miarą sukcesu kampanii „Czas na polskie superowoce” jest rosnąca skala współpracy plantatorów i przetwórców. Mimo ograniczeń, w działania promocyjne zaangażowało się więcej osób niż w latach ubiegłych. Licznie udostępniane relacje z wydarzeń i na temat walorów owoców tylko w mediach społecznościowych dotarły do 7 mln osób. Powstało też ponad 50 materiałów filmowych i 1250 publikacji prasowych promujących konsumpcję.

Patrząc na poszczególne gatunku: truskawka zdobyła tytuł ulubionego owocu Polaków, a borówka najlepszego w opinii polskich dietetyków. Czerwiec zdominowała jagoda kamczacka, a sierpień aronia. Agrest, porzeczka i minikiwi zaznaczyły swoją atrakcyjność kulinarną, a bardziej nieszablonowo promowała się malina – akcją realistycznego rysowania owocu i prezentacją odmiany w kolorze żółtym. W roku 2020 po raz pierwszy promocją objęto przetwory. Producenci pokazali, że superowoce wzmacniają odporność i że potrafimy się nimi dzielić.

Piękną wizytówką jagodowej społeczności stała się akcja wsparcia personelu szpitali. Zebrano 4500 sztuk przetworów o wadze 2400 kg. Połowa była dystrybuowana przez Wolontariat Studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego do wielu mazowieckich szpitali. Druga połowa trafiła do personelu medycznego i sanitarnego oddziałów zajmujących się pacjentami COVID-19 w Bergamo i w Turynie.

„Dar ma dla nas dużą wartość. Ogromne podziękowania niech trafią do polskich plantatorów. Jesteśmy poruszeni tym, że pomyśleli o nas w tym okropnym czasie. Wasz gest będzie zawsze w naszych sercach. On sprawia, że myślimy o wszystkich Polakach! Dziękuję! – powiedział dr Antonio Scarmozzino, Dyrektor w turyńskim Azienda Ospedaliero Universitaria Città della Salute e della Scienza.

Informacje o akcji ukazały się w 15 krajach. Wiele podziękowań otrzymała polska Ambasada w Rzymie. Akcja pokazała solidarność i dobrą organizację. Siamo con VOI znaczy „Jesteśmy z Wami”. W świat poszedł przekaz: połączyli siły i zebrali to co w na przednówku mają najcenniejszego - przetwory z polskich owoców sezonowych. Soki, konfitury, dżemy z aronii, borówki, jagody kamczackiej, porzeczki, malin, agrestu, mini-kiwi, jeżyn i truskawek. Ze względu na zawartość antyoksydantów określanych jako superowoce.

​

Sezon na polskie superowoce otworzyły truskawki. Ich status pokazały tegoroczne wyniki „Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców” realizowanych przez firmę badawczą Kantar. Truskawki to dziś ulubiony owoc Polaków, najbardziej wyczekiwany owoc sezonowy i najbardziej zyskujący na popularności.

Z badań wynika, że Polacy nie czekają na żaden inny sezonowy produkt, tak bardzo - jak na truskawki. Na pierwszym miejscu wymieniło je dwie trzecie badanych (65 proc.). Ich jedzenie to wielka przyjemność i zastrzyk zdrowia dla całego organizmu. Coraz większą jest też świadomość, że mają więcej witaminy C niż owoce cytrusowe i że wspomagają naszą odporność.

Prezentacje walorów owoców były okazją do pokazywania tradycji i transformacji branży. Mity związane z uprawą w tunelach media obalały w Gospodarstwie Rolnym Maruszewski i na farmie OVOC w Wielkopolsce. Wspólnie stworzyli wspaniałą promocję kompetencji plantatorów i jakości polskich truskawek i malin uprawianych w tunelach. Dziś polską truskawką czy maliną możemy raczyć się do późnej jesieni.

Po raz pierwszy na tak dużą skalę plantatorzy współpracowali z gastronomią. Wiosną pokazali szeroki wachlarz zastosowania czerwonych owoców w potrawach tradycyjnych i bardziej nowoczesnych. Całe menu, od startera po drugie dania mięsne i rybne, deser. Różne połączenia smaków i to, że owoce nie muszą być tylko elementem dekoracyjnym, mogą być częścią dania.

Pomysł zrobienia całego menu na bazie czerwonych owoców jagodowych zrealizował Mikołaj Rey, ekspert kulinarny i zwycięzca specjalnej edycji MasterChef „Najlepsi”. W realizacji pomogli kucharze z Restauracji Olenderskie Smaki w wielkopolskiej Olandii.

Z polskich owoców czerwonych można zrobić cuda. Mamy świetnych producentów i przetwórców, świetnych kucharzy i wiele miejsc, które warto odwiedzać. Czekają na nas by wspólnie odkrywać nasze kulinarne tradycje. Z głębi serca wołam, czas na polskie superowoce! - mówił dziennikarzom Mikołaj Rey.

Miesiąc czerwiec należał do jagody kamczackiej. 26 plantacji w całej Polsce otworzyło swoje podwoje w terminach jakie wyznacza wegetacja. Pierwsze 13-14 czerwca, a kolejne 20-21. Plantatorzy opracowali produkt. Zapewnili możliwość wejścia i zobaczenia jak wygląda plantacja, kupienia owoców i przetworów oraz zebrania owoców samemu.

Zaoferowaliśmy czas na świeżym powietrzu i możliwość pokazania dzieciom jak uprawiane są owoce jagodowe. Dla wielu była to pierwsza w życiu wizyta na plantacji i możliwość spróbowania jak samodzielnie zbiera się owoce – mówi Andrzej Krupiński, Prezes Stowarzyszenia Plantatorów Jagody Kamczackiej.

1 lipca to od lat symboliczny początek zbiorów borówki. Jak każe tradycja, pierwszej degustacji dokonał najmłodszy członek borówkowej społeczności. W tym roku była to rodzinna uroczystość. Sezon otworzył Mikołaj Wichłacz z Dobrzan, w pow. stargardzkim, w województwie Zachodniopomorskim. Inauguracji sezonu towarzyszyły słowa podziękowania i szacunku dla osób pracujących przy zbiorach i całorocznej pielęgnacji krzewów.

Z okazji święta owoców i rozpoczęcia sezonu zbiorów borówki odbyła się konferencja prasowa Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw. W spotkaniu udział wzięli przedstawicie organizacji branżowych i plantatorzy owoców jagodowych współpracujących w ramach kampanii. Pokazali świeże owoce i idee jagodowej sztafety. Media promowały walory codziennej konsumpcji i współpracy dzięki, której możemy jako konsumenci patrzeć na jedną ofertę – świeże, polskie, dostępne do października, a dalej przetwory i ich mrożonki.

Warto zadbać o zdrowie i codziennie sięgać po polskie superowoce. Wdzięczność dla plantatorów powinna być w sercach nas wszystkich. Chcę podziękować, że wznoszą promocje na wyższy poziom. Nie będziemy się zastanawiać czy truskawki, borówki, maliny, agrest - które z nich są bardziej wartościowe. Wszystkie są wspaniałe. Prawdziwie wartościowe jest promowanie całej „jagodowej sztafety” od maja do października, oraz przetworów i mrożonek, dzięki którym te wspaniałe owoce możemy mieć cały rok - powiedział Jan Krzysztof Ardanowski.

Tytuł „Najlepszego owocu świata 2020 według dietetyków” zdobyła borówka. Plebiscyt zorganizowała redakcja Dietetycy.org.pl - największego polskiego portalu dla dietetyków i ludzi interesujących się zdrowym żywieniem. W 6 etapach rywalizowało 48 gatunków. W czołówce plebiscytu były truskawki, maliny, porzeczki, jeżyny, agrest i aronia. Tytuł borówka zdobyła ze względu na bogactwo składników prozdrowotnych działających ochronnie i stymulujących odporność. Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się na plantacji Beaty i Kazimierza Wasiak w Jastrzębiej Starej, w powiecie grójeckim.

Polskie owoce jagodowe nie mają sobie równych pod względem wartości odżywczych. Lokalne, świeże, aromatyczne, pyszne, stanowią skoncentrowane źródło witamin, składników mineralnych i przede wszystkim związków aktywnych, takich jak polifenole. Substancje zawarte w tych superowocach, mają udokumentowany naukowo, korzystny wpływ na zdrowie. Spożywając owoce jagodowe regularnie, działamy dietoprofilaktycznie. W najlepszy sposób inwestujemy w zdrowie własne i najbliższych. Bardzo się cieszę, że producenci współpracują w tej skali, że wszyscy starają się działać dla wspólnego dobra, którym jest edukacja konsumentów i promowanie tego, co nasze, polskie - mówiła dr Justyna Bylinowska, redaktor naczelna portalu Dietetycy.org.pl.

Akcja „Oko na malinę” to efekt współpracy Pracowni OKO z plantatorami malin. Lubelscy plantatorzy i artyści zaprosili na wyjątkową lekcję rysunku, wiedzy o malinach i trening uważności w jednym. Bilans pierwszego wspólnego projektu to prawie 300 osób rysujących na żywo i ponad 8700 wyświetleń instruktarzu w ciągu pierwszej doby i blisko 12 tys. w ciągu kolejnego tygodnia.

Sektor owoców jagodowych krzepnie i jednoczy swoje siły. Przekaz nasz jest optymistyczny, pokazujemy rodakom, że żyjemy w jagodowym trendzie. Sprzedaż rośnie na całym świecie, a co ważne, są to owoce bardzo charakterystyczne dla naszego klimatu. Lekcja uważności trafia w potrzeby współczesnego konsumenta, odświeża też nasze myślenie o promocji - komentował dr Paweł Krawiec, plantator malin i promotor owoców jagodowych.

Pierwsze borówkobrania odbyły się na Mazowszu, w na Plantacji Borówki B&K Wasiak w Jastrzębiej Starej w powiecie grójeckim oraz na Plantacji Agro-Berry Klaudii i Łukasza Kurlapskich w Pustkowej Górze, powiat zgierski, województwo łódzkie.

Każdy mógł zobaczyć jak rosną borówki i poczuć, że one są nasze, polskie, lokalne, bliskie sercu plantatorów. Zainteresowanie podobną ofertą wyraziło ponad 2 tys. osób deklarując przyjazd praktycznie z każdej większej aglomeracji. W mijającym roku popyt znacznie przewyższył podaż. Doświadczenia organizacyjne na pewno będą procentowały przy organizacji podobnych spotkań w przyszłości.

Po okresie kupowania makaronu i mąki zaczęliśmy kupować przetwory i mrożonki. To czas by przemyśleć i zrozumieć fundamentalną rolę warzyw i owoców w naszej diecie. Często słyszymy, że są bardzo zdrowe, są podstawą diety, ale musimy pójść krok dalej. Bez nich jesteśmy zbyt słabi aby sobie poradzić w wielu sytuacjach. Warto o tym pamiętać idąc na zakupy – mówiła prof. n. farm. Iwona Wawer.

Przez cały rok prezentowane były kolejne owoce jagodowej sztafety, a jesienią walory przetworów i mrożonek. We współpracy z ekspertami opracowano cykl materiałów oraz infografik. Trafiły one do tysięcy dietetyków, liderów opinii i konsumentów. Kto zdrowo się odżywia łatwiej zwalcza chorobę. W czasach pandemii tarczą obronną okazuje się to co znane i dostępne - zachęcali lekarze i dietetycy.

Autorski pomysł na podtrzymanie dobrej passy mieli plantatorzy aronii. W tym roku zaczęli kreować sierpień jako miesiąc naturalnej walki z nadciśnieniem. „Stawiamy na antocyjany. W tych owocach, w naszym klimacie, jest ich najwięcej. Warto o tym przypominać i pokazać owoc, który z powodzeniem mógłby przepisać lekarz. Idee rozwijaliśmy promując jesienią zdrowe prezenty w firmach, służbie zdrowia i pod choinkę – mówi Piotr Nowak, plantator i przetwórca aronii z Krajowego Zrzeszenia Plantatorów Aronii „Aronia Polska”. 

Rok 2020 przyniósł wiele okazji do prezentacji przetwórstwa i najlepszych praktyk jego promocji. Przełomem było zaproszenie do wspólnego projektu elity polskich przetwórców jagodowych.

Projekt realizowało 20 podmiotów. Uczestnicy uczyli się jak sprawić by ktoś chciał kupić ich produkty? Jak zostać zapamiętanym? A przede wszystkim o czym opowiadać, a o czym nie mówić. Szkolenie realizowane było w formie warsztatów – na temat budowania marki, jej komunikacji i samej prezentacji. Poprowadził je Paweł Tkaczyk, ekspert storytellingu i prelegent TEDx.

W projekcie udział wzięły osoby, które budują własną markę. Które intuicyjnie czują, że sprzedajemy emocje, zdrowie i relacje międzyludzkie, a nie butelki. Produkujemy wprawdzie sok lub konfiturę, ale sprzedajemy coś więcej. Jakość życia, przezwyciężenie słabości, poczucie przynależności, nowe możliwości z tym związane. Historie uczestników projektu stały się w drugiej połowie sezonu wizytówką sektora.

Zmniejszyliśmy plantację do takich ilości, którą byliśmy w stanie przerobić. Polecamy taki sposób myślenia, bo problem, z którym borykaliśmy się przez lata nadal istnieje. Ludzie coraz częściej wybierają produkty zdrowe, naturalne, lokalne i regionalne. Przekonują się do jakości. Jako plantatorzy dbamy, żeby owoce w Polsce się nie marnowały – mówili Elżbieta i Andrzej Łaniak, Z Chaty Łaniaków.

Owoce jagodowe są pozycjonowane jako superowoce, wyjątkowo korzystne dla zdrowia i urody. Współpracujący ze sobą plantatorzy promują ideę jagodowej sztafety, sezonowość i walory codziennej konsumpcji.

Konsumpcję truskawek i jej przetworów deklarowało już ponad 86% konsumentów, malin 80%, borówek 71%, porzeczki czerwonej i czarnej 54%, jeżyny 21%, aronii 20% i minikiwi 11%. Danych dostarczyły „Narodowe badania konsumpcji warzyw i owoców”, realizowane przez firmę badawczą Kantar.

Pandemia wygenerowała dodatkowy popyt na owoce jagodowe, ich przetwory, mrożonki i soki. Przykładowo konsumpcja borówki poza polskim sezonem zbiorów sięgnęła już 17%. Zimą 2% konsumentów je borówki 4-5 razy w tygodniu, kolejne 6% je 2-3 razy w tygodniu (luty 2020).

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego zbiory owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych szacuje się w 2020 roku na ponad 0,5 mln t, tj. o 10% więcej niż wielkość zbiorów w 2019 r.

Wiosenna susza oraz liczne, utrzymujące się do końca maja, przymrozki były przyczyną obniżenia zbiorów. Mimo strat wielu plantacji, na poziomie nierzadko kilkudziesięciu procent, cała branża sprzedała więcej owoców niż w 2019 roku. To pokazuje duże rezerwy po stronie podażowej. 

Miarą sukcesu producentów jest zawsze zdolność planowania podaży i kreowania popytu. Warto przyjąć, że rok 2020 nie był zły, ponieważ pogoda korygowała podaż, a pandemia dała dodatkowy popyt. 

Warto wzmocnić komunikaty kreujące codzienną konsumpcję. Potrzeba wielu prostych przepisów wymagających użycia i budujących nawyk zakupu owoców jagodowych. Promocji atrybutów uprawy i transportu, czyli wszystkiego co buduje jakość na drodze od pola na talerz. Istotnym aspektem komunikacji powinna być cena, coś o czym rolnicy nie potrafią mówić. Chodzi o wiele decyzji i inwestycji, które mają obniżyć ryzyko i finalną cenę owoców. Kolejny obszar to konieczność wzmocnienia wizerunku plantatorów jako pracodawców. Braki na tym polu branża bardzo odczuła na początku sezonu 2020.

Czasy po pandemii wymagają silniejszej konsolidacji i wysiłków modernizacyjnych. W coraz bardziej rozproszonym świecie coraz trudniej będzie budować wspólnotę. Świat nie będzie bardziej lokalny, przez co coraz trudniej będzie gorzej zorganizowanym. Niezależnie czy stawiają na rozwój kanałów nowoczesnych czy bezpośrednich, stacjonarnych czy on-line.

Zintegrowaliśmy sektor i pokazujemy, że za każdym owocem stoi człowiek. Współpracując możemy myśleć o kreowaniu nawyków żywieniowych Polaków. Chcemy wziąć większą odpowiedzialność za to ile owoców spożywamy- mówi Witold Boguta, Prezes Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw.

Rok 2021 został ogłoszony Międzynarodowym Rokiem Owoców i Warzyw. To duża szansa by jeszcze efektywniej wdrażać wizję miejsca superowoców w codziennym życiu Polaków. Kreować postawy i nawyki. Cała branża powinna zjednoczyć się wokół tej obiektywnej szansy.

Źródło: Polskie SuperOwoce