StoryEditor

Szkodniki buraka ćwikłowego – jak rozpoznać i kiedy działać?

02.06.2022., 00:00h

Opisujemy najczęściej pojawiające się szkodniki buraka ćwikłowego – śmietkę ćwiklankę, pchełkę burakową, mszycę burakową, drobnicę burakową i tarczyka mgławego. Znaczne szkody na plantacji buraka ćwikłowego wyrządzają także szkodniki glebowe mątwik burakowy i rolnice.

Jakie szkodniki występują najczęściej na burakach ćwikłowych? Poniżej przedstawiamy każdego z nich, wraz z opisem kiedy występuje i jak rozpoznać ich żerowanie. 

Śmietka ćwiklanka

 

Muchówka. W ziemi śmietka tworzy ciemnobrązową bobówkę, w której zimuje. Larwy minują liście. Uszkodzone siewki żółkną i zamierają. Występuje w trzech pokoleniach w ciągu roku, z których najbardziej szkodliwe są pierwsze i drugie. Muchy pierwszego pokolenia pojawiają się w maju (kwitnie tarnina). Drugie pokolenie występuje od końca czerwca do połowy lipca, a trzecie – od końca sierpnia do połowy września. Aktualnie nie ma środków do zwalczania tego gatunku.

 

Mszyca burakowa

 

Najliczniejsze kolonie tworzą się od końca maja do połowy lipca. Mszyca burakowa wyrządza szkody bezpośrednie – wysysa soki roślinne, co jest przyczyną ogładzania roślin, liście wyginają się łyżkowato w stronę kolonii mszyc, dając jej schronienie. Największe szkody wyrządza w okresie wschodów roślin. Zasiedlone buraki zamierają.

 

Pchełka burakowa

 

Chrząszcz. Larwy żyją w ziemi, nie wyrządzając istotnych szkód. Szkody wyrządzają chrząszcze, które pojawiają się na plantacji buraka wiosną i uszkadzają siewki i młode buraki, wyjadając miękisz z liści. Skutkiem żerowania jest powstanie szeregu okienek otoczonych czerwonobrunatną obwódką. Szczególnie duże szkody mogą wyrządzać w latach o suchej i upalnej pogodzie.

 

Drobnica burakowa

 

Chrząszcz. Zimują chrząszcze w resztkach pożniwnych i glebie. Wygryzają dziurki w liścieniach, liściach i szyjce korzeniowej buraka ćwikłowego, uszkadzają także kiełki. Larwy żerują na korzeniach przybyszowych, osłabiając rośliny. W okresie wschodów chrząszcze żerują na kiełkach, co przyczynia się do przerzedzenia wschodów oraz wygryzają dziurki w liścieniach, liściach i ogonkach liściowych oraz w szyjkach korzeniowych. Larwy uszkadzają korzenie przybyszowe.

Rolnice

Są to gąsienice motyli sówkowatych. Dominuje rolnica zbożówka. Dotknięte zwijają się w kłębek. Wygryzają głębsze lub płytsze nieregularne dziury w korzeniach. Uszkadzają także młode rośliny. Żerują w warstwie ziemi do głębokości 12 cm.

Nicienie

Od lat najgroźniejszym szkodnikiem buraków ćwikłowych jest mątwik burakowy. Zaatakowane buraki ćwikłowe są małe i karłowate, ponieważ enzymy wprowadzane przez mątwiki zaburzają ich fizjologię. System korzeniowy jest nadmiernie rozwinięty i tworzy z ciągle wyrastających nowych korzeni przybyszowych tzw. brodę. Zewnętrzne liście żółkną i zasychają przedwcześnie. Objawy porażenia stają się widoczne na przełomie czerwca i lipca. Rośliny słabo rosną, a w upalne dni więdną.

Tarczyk mgławy

Chrząszcz. W końcu czerwca i na początku lipca pojawiają się młode chrząszcze drugiego pokolenia. To pokolenie jest mniej szkodliwe, ponieważ rośliny są już duże. Szkody wyrządzają larwy i chrząszcze. Larwy zgryzają miękisz dolnej strony liści, powstają „okienka”. Chrząszcze wygryzają różnej wielkości dziury w liściach. Mogą powodować gołożery.

Motyle

Najczęściej występują gąsienice błyszczki jarzynówki. Wygryzają dziury w liściach.

prof. dr hab. Jerzy Szwejda, Skierniewice fot. Rogowska

 

09. grudzień 2024 21:54